Uitleg over verschillende soorten enquêtevragen: voorbeelden en tips van deskundigen

Of u nu academisch onderzoek uitvoert, de klanttevredenheid wilt verbeteren of de betrokkenheid van medewerkers wilt vergroten, met een goed opgestelde enquête verzamelt u bruikbare inzichten.

Wilt u nauwkeurige, relevante gegevens verzamelen dan moet u goed nadenken over het soort vragen dat u in een enquête stelt. Deze keuze is van invloed op de nauwkeurigheid en betrokkenheid van respondenten en de mate van detail waarmee ze uw vagen beantwoorden.

In dit artikel onderzoeken we veelvoorkomende soorten enquêtevragen, van meerkeuzevragen tot likertschalen, en geven we voorbeelden en tips van deskundigen over hoe u elk van deze kunt gebruiken voor de beste resultaten. Als u tijdens het opstellen van uw enquête een goed inzicht heeft in de nuances van deze vraagindelingen, krijgt u niet alleen de gegevens die u nodig hebt, maar verbetert u ook de algehele ervaring van respondenten.

Om een effectieve enquête op te stellen, moet u de juiste soort vragen selecteren om de gegevens te verzamelen die u nodig hebt. Hieronder vindt u een overzicht van de meestgebruikte soorten enquêtevragen en wanneer u deze gebruikt.

Lees verder om meer te leren over de meest voorkomende soorten enquêtevragen en hoe u deze effectief kunt gebruiken om waardevolle inzichten te verzamelen.

Meerkeuzevragen zijn de populairste soort enquêtevragen. Bij deze vragen kiezen uw respondenten één of meer opties uit een door u gedefinieerde lijst met antwoorden. Ze zijn intuïtief, leveren eenvoudig te analyseren gegevens op en de antwoorden sluiten elkaar uit. Omdat de antwoordopties vastliggen, is deelname aan de enquête een stuk gemakkelijker voor uw respondenten.

Maar het allerbelangrijkste is dat ze gestructureerde enquêtereacties opleveren, waarmee u duidelijke gegevens krijgt die u kunt analyseren.

Meerkeuzevragen zijn er in veel variaties. De meest eenvoudige variatie is de meerkeuzevraag met één antwoord. Voor vragen met één antwoord wordt een keuzerondje gebruikt (ronde knoppen die een optie in een lijst aangeven). Respondenten kunnen maar één antwoord aanklikken. Deze soorten doen het uitstekend bij tweeledige vragen, vragen met beoordelingen of vragen met een nominale schaal.

Meerkeuzevragen met meervoudige antwoorden hebben meestal een vierkant aanvinkvakje. Hiermee kunnen respondenten alle keuzes aanvinken die van toepassing zijn.

Bijvoorbeeld: 'Op welke van de volgende manieren gebruikt u ons product?'

Een bekend nadeel van meerkeuzevragen is dat de respondent moet kiezen uit een vaste lijst met opties. Dit kan zorgen voor vooringenomenheid in uw resultaten. Stel dat geen enkele antwoordoptie van toepassing is op uw respondenten? Dan kiezen ze misschien een willekeurig antwoord. Dit kan invloed hebben op de nauwkeurigheid van uw resultaten.

U kunt dit probleem oplossen door de antwoordoptie 'Andere' of een commentaarveld toe te voegen. Voeg deze optie als laatste toe aan uw keuzelijst. Als respondenten deze optie zien, weten ze dat ze uw vraag in hun eigen woorden kunnen beantwoorden.

In vragen met een beoordelingsschaal (ook wel ordinale vragen genoemd), toont de vraag een schaal met antwoordopties, bijvoorbeeld van 0 t/m 100, 1 t/m 10, enz. De respondent selecteert het cijfer dat het meest overeenkomt met hun reactie.

Net Promoter Score®-vragen zijn een goed voorbeeld van vragen met een beoordelingsschaal. Ze hebben een schaal waarmee u meet hoe waarschijnlijk het is dat klanten een product of dienst zouden aanbevelen.

Bij rangschikkingsvragen en numerieke beoordelingsschalen is het belangrijk dat de respondent context krijgt. U wilt bijvoorbeeld weten hoe lekker respondenten ijs vinden. Als u de waarde van de cijfers op uw schaal niet uitlegt, is de logica van een numerieke beoordelingsschaal misschien niet duidelijk.

Dit soort vragen hebt u waarschijnlijk wel eens eerder gezien. Vragen met een likertschaal zijn de 'bent u het eens of oneens'-vragen die u vaak tegenkomt in enquêtes. Ze worden gebruikt om de mening en gedachten van respondenten te meten.

Vragen met een likertschaal geven respondenten een reeks van opties. Bijvoorbeeld van 'helemaal niet waarschijnlijk' tot 'buitengewoon waarschijnlijk'. Daarom zijn ze zo geschikt om inzicht in specifieke feedback te krijgen. Zo hebben veel enquêtevragen voor werknemers een likertschaal om hun meningen of houdingen over allerlei onderwerpen te meten.

Verder lezen: Enquêtevragen met een likertschaal, voorbeelden en fouten die u moet vermijden

Als u een aantal vragen onder elkaar wilt stellen met dezelfde reactieopties, kunt u het beste een matrixvraag gebruiken. Een matrixvraag is vooral geschikt voor een reeks vragen met een likertschaal of een reeks beoordelingsvragen. 

Met matrixvragen kunt u veel informatie vereenvoudigen. Maar u moet ze wel zorgvuldig gebruiken. Zeer grote matrixen, zoals die hieronder, kunnen tot verwarring leiden en zijn soms moeilijk in te vullen op mobiele apparaten.

Als de matrix te complex of te lang wordt, kunt u deze beter opsplitsen in kleinere, beter hanteerbare secties. Of kies voor alternatieve vraagindelingen, zoals vragen met een vervolgkeuzemenu of meerkeuzevragen.

Met de vervolgkeuzemenuvraag kunt u gemakkelijk een lange lijst meerkeuzeantwoorden weergeven zonder uw respondenten te overdonderen. Ze kunnen bladeren in een lijst met antwoorden waaruit ze kunnen kiezen.

Soms kan het in één keer tonen van alle antwoordopties uw respondenten nuttige context over de vraag bieden. Houd daar rekening mee wanneer u overweegt om meer dan één vervolgkeuzevraag in uw enquête te gebruiken.

Bij open enquêtevragen moeten de respondenten hun antwoord in een commentaarvak typen. Er zijn geen specifieke vooraf ingestelde antwoordopties beschikbaar. Reacties worden vervolgens individueel of met behulp van hulpmiddelen voor tekstanalyse bekeken.

Als u gegevens wilt analyseren, zijn open vragen niet de beste optie. Het is niet eenvoudig om geschreven antwoorden te kwantificeren. Daarom kunt u tekstvakken beter gebruiken voor kwalitatieve gegevens. Door uw respondenten feedback te laten geven in hun eigen woorden, ontdekt u misschien wel kansen die u anders had gemist. Maar als u gegevens wilt analyseren, kunt u het beste een kwantitatief marketingonderzoek houden en gesloten vragen gebruiken.

Gebruik gesloten vragen én open vragen om meer inzicht te krijgen in uw kwantitatieve gegevens. Na de Net Promoter Score®- enquêtevraag kunt u respondenten bijvoorbeeld de reden achter hun score vragen:

Gebruik vragen over demografische gegevens als u informatie wilt verzamelen over de achtergrond van een respondent (bijv. inkomensniveau, leeftijd, locatie). Bij correct gebruik krijgt u via dit soort vragen in een vragenlijst een beter inzicht in uw doelgroep. 

Vragen over demografische gegevens zijn krachtige hulpmiddelen voor het segmenteren van uw doelgroep op basis van wie zij zijn en wat zij doen, zodat u nog dieper in uw gegevens kunt duiken.

Standaardvragen over demografische gegevens vragen om informatie zoals leeftijd, geslacht, relatiestatus en beroep. 

Bij een rangschikkingsvraag delen respondenten de antwoordkeuzen in op hun voorkeur. Op die manier weet u niet alleen wat respondenten vinden van elke antwoordoptie, ook begrijpt u hoe populair elke optie in relatieve zin is.

Vergeet niet dat rangschikkingsvragen meer tijd kosten om te beantwoorden. Probeer ze dus niet te gebruiken als u met een ander vraagtype ook de vereiste gegevens kunt verzamelen. En gebruik ze alleen als u zeker weet dat de respondenten alle antwoordopties kennen. Anders zijn deze vragen vrijwel onmogelijk nauwkeurig en eerlijk te beantwoorden.

Bij de onderstaande vraag moeten de respondenten bijvoorbeeld elke serie kennen voordat ze deze kunnen vergelijken. 

Bij vragen met afbeeldingskeuze gebruikt u afbeeldingen als antwoordkeuzes. Dat is handig als u wilt dat respondenten de visuele eigenschappen van een item beoordelen, zoals een advertentie of een logo. 

Wilt u direct instinctieve feedback in real time over een afbeelding? Kies dan voor een klikoverzichtvraag. Voeg een afbeelding toe aan uw enquête en vraag enquêtedeelnemers om op een specifieke plek op de afbeelding te klikken. U kunt bijvoorbeeld vragen welk item op een plank het aantrekkelijkst is of welk deel van uw website het meest gebruiksvriendelijk.

Wilt u respondenten een cv laten uploaden? Een foto? Hun legitimatiebewijs? U kunt alles wat u nodig hebt verzamelen als een PDF-, PNG- of DOC-bestand. En de ontvangen reacties zijn zo gedownload.

Met een vraag met schuifregelaar kunnen respondenten iets beoordelen op een numerieke schaal. De vragen zijn interactief, daarom vinden respondenten ze leuk. En u kunt de stemming van respondenten zowel individueel als samen kwantificeren.

Vragen met een benchmark hebben niet altijd dezelfde indeling. Toch zijn ze speciaal, want u kunt uzelf vergelijken met andere enquêtemakers die dezelfde vraag hebben gesteld.

Het is mogelijk om de antwoorden op bepaalde vragen te benchmarken. Dit soort vragen lopen heel erg uiteen en kunnen voor verschillende doelgroepen worden gebruikt (bijvoorbeeld werknemers of klanten). Wilt u een te benchmarken vraag aan uw enquête toevoegen? Gebruik dan onze vragenbank of een van onze enquêtesjablonen. Als een vraag een klein pictogram van een staafdiagram heeft, betekent dit dat u deze kunt benchmarken.

Dichotome vragen zijn supereenvoudig. Ze bieden u slechts twee keuzen, meestal 'ja' of 'nee', of een keuze tussen twee verschillende dingen. Deze vragen zijn binair van aard. Dit betekent dat respondenten een duidelijke en eenvoudige keuze maken tussen twee opties. Bijvoorbeeld: 

Kwalitatieve vragen verzamelen beschrijvende of verhalende informatie van deelnemers. Ze gaan op zoek naar verhalen, meningen of verklaringen rechtstreeks bij de bron. Open vragen zijn de meest gebruikte kwalitatieve vraagtypen in enquêtes. De kwalitatieve gegevens die op basis van deze vragen worden verzameld, zijn doorgaans tekstueel en niet-numeriek.

U kunt uw klanten bijvoorbeeld vragen: 'Wat vindt u van ons nieuwe product?' of 'Kunt u uw ervaring met ons klantenserviceteam beschrijven?'

Kwalitatieve vragen zijn nuttig om kwesties te onderzoeken die niet gemakkelijk met cijfers alleen kunnen worden samengevat of om de gevoelens, houdingen en percepties van mensen in kaart te brengen. Kwalitatieve gegevens kunnen echter niet gemakkelijk worden gekwantificeerd en zijn vaak contextspecifiek. Ze zijn dus mogelijk niet representatief voor bredere populaties of trends.

Kwantitatieve vragen zijn gericht op cijfers en metingen. Ze bieden opties voor reacties in de vorm van beoordelingsschalen of meerkeuzevragen. Kwantitatieve gegevens bestaan uit numerieke waarden en kunnen statistisch worden geanalyseerd.

Voorbeelden van kwantitatieve vragen:

Als u specifieke houdingen of percepties op een gestandaardiseerde en meetbare manier wilt beoordelen, verzamelt u met kwantitatieve vragen numerieke gegevens die statistisch kunnen worden geanalyseerd. Ze zijn ideaal voor het meten van de frequentie, intensiteit of omvang van gedragingen, ervaringen of gebeurtenissen.

Maar kwantitatieve vragen hebben meestal vooraf gedefinieerde antwoordopties of schalen. Hierdoor kunnen respondenten minder goed genuanceerde of complexe meningen geven. Misschien zult u daarom de perspectieven van respondenten minder goed begrijpen, dan wanneer u kwalitatieve vragen had gesteld.

U weet nu welke voorbeelden van enquêtevragen er zijn. Tijd om uw eerste enquête te maken! Houd rekening met dit advies:

Het is niet zo ingewikkeld om een geweldige enquête te maken. Maak gebruik van onze honderden gratis en vakkundig opgestelde enquêtesjablonen die zijn gemaakt door onze eigen deskundigen en enquêtewetenschappers. Maakt u liever een compleet nieuwe enquête? Gebruik dan onze Vragenbank om kant-en-klare vragen in uw enquête op te nemen. Zo weet u zeker dat u de antwoorden krijgt die u nodig hebt. Dit zorgt ervoor dat uw enquête methodologisch verantwoord is en onbevooroordeelde resultaten oplevert.

Zijn uw enquêtes al geschikt voor mobiele apparaten? Ongeveer 3 op de 10 mensen die SurveyMonkey-enquêtes invullen in de Verenigde Staten, doen dat op een smartphone of tablet.

We geven u een korte checklist om ervoor te zorgen dat uw enquête is geoptimaliseerd voor mobiele apparaten:

Vermijd jargon, technische termen of ingewikkelde woorden die respondenten in verwarring kunnen brengen. Zorg ervoor dat elke vraag duidelijk is en gericht is op één onderwerp per keer om dubbelzinnigheid te voorkomen.

Stel vragen die respondenten niet naar een bepaald antwoord leiden of ze beïnvloeden. In plaats van te vragen: 'Hoe geweldig was uw ervaring met onze klantenservice?' vraag: 'Hoe waardeert u uw ervaring met onze klantenservice?'

Neem ook een aantal open vragen op naast uw numerieke vragen. Zo kunnen respondenten extra context bieden of hun reacties toelichten. Dit kan waardevolle inzichten opleveren en uw gegevens verrijken.

Het is nooit een slecht idee om uw werk te laten proeflezen. Enquêtes vormen hier geen uitzondering op.

Deel uw enquête vóór verzending met collega's, vrienden, familie en anderen die graag willen dat de enquête een succes wordt. Wie weet? Misschien vinden ze wel een foutje of dingen die nog beter kunnen.

Het is belangrijk dat u weet welke soort enquêtevraag u moet gebruiken en wanneer. Als u eenmaal bekend bent met verschillende enquêtevragen, kunt u zich richten op wat u nodig hebt van respondenten. Zo krijgt u veel betere gegevens.

Voordat u uw enquête verzendt, moet u vragen vooraf testen met een kleine steekproef van respondenten om eventuele problemen met de bewoording, het begrip of de reactieopties te identificeren. Gebruik feedback om uw vragen te verfijnen en verbeteren.

Gerelateerd: Populaire enquêtevragen en voorbeelden

Klaar om uw enquêtes naar een hoger niveau te tillen? Duik in onze sjablonengalerie: een verzameling van deskundig ontworpen enquêtes en enquêtevragen waarmee u waardevolle inzichten verzamelt en weloverwogen beslissingen neemt.

Of u nu onderzoek doet naar klanttevredenheid, werknemersbetrokkenheid of marktonderzoek doet, wij bieden u een grote keuze aan sjablonen die aan uw behoeften voldoen.

NPS, Net Promoter en Net Promoter Score zijn geregistreerde handelsmerken van Satmetrix Systems, Inc., Bain & Company en Fred Reichheld.