Bij het maken van een enquête kunt u open of gesloten vragen gebruiken. Hier bespreken we de gesloten vragen. Wat zijn gesloten vragen, wanneer kunt u ze het beste gebruiken en welke fouten zijn belangrijk om te vermijden? Ontdek hieronder de voor- en nadelen van gesloten vragen, zodat u de juiste keuze kunt maken voor uw onderzoek.
Gesloten vragen zijn vragen waarop respondenten een beperkt aantal antwoorden kunnen geven die vooraf zijn bepaald. De traditionele definitie van een gesloten vraag is een vraag waarop iemand alleen ‘ja’ of ‘nee’ kan beantwoorden, zoals bijvoorbeeld: ‘Heeft u een hypotheek?’
Vooral in een examen of een enquête kunnen gesloten vragen ook worden gepresenteerd als meerkeuzevragen. De respondent krijgt dan een vast aantal antwoorden (minimaal drie) waaruit een keuze gemaakt moet worden. Digitaal kan een dergelijke vraag worden voorzien van een keuzemenu.
U kunt ook gesloten vragen stellen waarop meerdere antwoorden mogelijk zijn, zolang deze antwoorden gepresenteerd worden door de vraagsteller. In een digitale enquête zijn antwoorden met selectievakjes daar geschikt voor.
Een ander soort gesloten vraag is een vraag waarbij respondenten de antwoorden moeten rangschikken op voorkeur.
Als onderzoeker hebt u de keuze uit allerlei soorten vragen. De twee hoofdcategorieën zijn open en gesloten vragen. Bij gesloten vragen kiest de respondent uit vooraf bepaalde antwoorden. Bij open vragen krijgt de geënquêteerde persoon carte blanche. De respondent kan dan in eigen woorden antwoord geven. Open vragen zijn makkelijk te herkennen omdat ze beginnen met hoe, wat, wie, wanneer, waar of waarmee. Let op: het woord waarom kunt u het beste vermijden. De reden daarvoor leggen we later uit.
Gesloten vragen geven onderzoekers kwantitatieve data, terwijl open vragen juist kwalitatieve gegevens opleveren. Dat maakt open vragen geschikt om inzicht te krijgen in meningen en opties waarmee de onderzoeker nog niet bekend is.
Bij open vragen bestaat het risico dat mensen hun hart uitstorten en lange verhalen delen. Wilt u dat voorkomen, bijvoorbeeld omdat uw tijd voor het verwerken van de antwoorden beperkt is? In een online vragenlijst kunt u het aantal karakters of woorden waaruit een antwoord bestaat beperken tot een maximum.
Gesloten vragen zijn een goede optie wanneer u de doelgroep kent, bijvoorbeeld omdat u eerder onderzoek hebt gedaan. Ze stellen u in staat om snel en eenvoudig antwoorden te verzamelen en te analyseren.
Gesloten vragen zijn kwantificeerbaar: ze zijn dus geschikt wanneer u harde cijfers wilt presenteren. Bijvoorbeeld: 87% van de respondenten eet alles, 10% is vegetarisch en 3% is veganistisch.
Ook zijn gesloten vragen handig wanneer uw doelgroep niet erg geïnteresseerd is in de poll. Door hen kant-en-klare antwoorden voor te schotelen, hoeven ze niet lang na te denken en zijn ze snel klaar.
Zowel voor onderzoekers als respondenten zijn gesloten vragen sneller en gebruiksvriendelijker. De doelgroep hoeft minder diep na te denken en in sommige gevallen kunnen de antwoorden hen zelfs helpen om de vraag beter te begrijpen.
Voor onderzoekers is het prettig dat de antwoorden al vaststaan. Er komen geen onverwachte antwoorden. De resultaten kunnen makkelijk in een database worden gezet en worden gecodeerd om ze vervolgens met elkaar te vergelijken. Prettig om te weten: als u SurveyMonkey gebruikt, wordt dit verwerken en analyseren automatisch voor u gedaan.
Om gesloten vragen succesvol in te zetten, is het belangrijk dat de onderzoeker al enig inzicht in de doelgroep heeft. Want alleen op die manier kunt u de juiste antwoorden en genoeg antwoordopties presenteren.
Als voorbeeld kunnen we een enquête nemen waarin respondenten wordt gevraagd met welk vervoermiddel zij het liefst op vakantie gaan. Stel u voor dat de enige mogelijke antwoorden op deze vraag de auto, de trein en het vliegtuig zijn. Dan vallen de mensen die met de fiets of de bus reizen buiten de boot (pun intended). In dit geval is het beter om een open vraag te gebruiken, zodat u bij het uitwerken van de resultaten een mooi overzicht krijgt van alle vervoermiddelen.
Een ander nadeel van gesloten vragen is dat het als een kruisverhoor kan aanvoelen. Overdaad schaadt; onderzoekers doen er daarom goed aan om hun gesloten vragen zorgvuldig te kiezen en eventueel te verdelen over verschillende groepen respondenten. Ook kan het voor de geënquêteerden prettig zijn om af en toe een open vraag te krijgen.
We kunnen nog lang over gesloten vragen speculeren, maar we presenteren ook graag enkele duidelijke voorbeelden:
Gesloten vragen nodigen uit tot een kort antwoord. In veel gevallen zijn dit vragen die de ander met ‘ja’ of ‘nee’ kan antwoorden. Soms bevat de vraag de mogelijke antwoorden al.
Wie gesloten vragen stelt, wil snel een kwantificeerbaar antwoord hebben. Als enquêteur heeft u keuze uit verschillende soorten gesloten vragen. Kiest u voor een ja-of-nee-vraag of geef uw respondenten het liefst kant-en-klare antwoorden? In dat laatste geval dient u de doelgroep goed te kennen. U wilt hen immers geen keuzes geven die onvolledig zijn of waar de respondent zich niet mee kan identificeren. Het is daarom belangrijk om de onderstaande fouten te voorkomen.
Gesloten vragen zijn niet altijd geschikt, zoals we hierboven zagen toen we de voor- en nadelen ervan bespraken. Ook zijn er valkuilen waar de vraagsteller in kan trappen. Dat gebeurt vooral in persoonlijke gesprekken. Daarbij gaat het vooral om suggestieve vragen en waaromvragen. Laten we daar eens op inzoomen.
Dit is een type gesloten vraag die de respondent probeert te sturen, bijvoorbeeld naar een ‘ja’ of ‘nee’. Het vermoeden of de mening van de vraagsteller zit er soms in verwerkt. Eigenlijk klinkt in de vraag al het gewenste antwoord door, wat onprettig is voor de gesprekspartner en onbetrouwbare resultaten kan opleveren. Als onderzoeker weet u namelijk niet of de ander ‘ja’ zegt omdat hij of zij dat werkelijk vindt, of omdat u dat graag wilt horen. Enkele voorbeelden van suggestieve vragen:
We noemen suggestieve vragen ook weleens sturende vragen of beladen vragen; twee toepasselijke namen die aangeven dat de vraagsteller de geïnterviewde een bepaalde kant op wil ‘duwen’. Het gevolg kan zijn dat de respondent op zijn of haar hoede raakt, zich afvraagt waarom de vraag zo wordt gesteld, of zelfs helemaal geen zin meer heeft om het gesprek voort te zetten.
Eerder gaven we de definitie van een open vraag. Zo’n vraag begint met een woord als hoe, wat, wie, waarmee, waar of wanneer. Het woord waarom lieten we met opzet weg uit dit lijstje. Een waaromvraag kan namelijk een aanname bevatten. De gesprekspartner kan daardoor het gevoel krijgen dat hij of zij wordt beoordeeld en kan als reflex in de verdediging schieten.
Het mag duidelijk zijn dat gesloten vragen een belangrijk gereedschap zijn voor enquêteurs. Ze zijn ideaal als u snel een beeld wilt krijgen van de doelgroep en hun voorkeuren. Vooral wanneer het aantal respondenten groot is, is het stukken makkelijker om de antwoorden op gesloten vragen te verwerken en analyseren.
Bij gesloten vragen in de vorm van meerkeuzevragen is het belangrijk dat u de doelgroep kent. Zo voorkomt u dat u de respondenten antwoorden in de mond legt die misschien niet overeenkomen met hun realiteit. Hoe dan ook, u staat er niet alleen voor. SurveyMonkey biedt u kant-en-klare enquêtes die u gemakkelijk kunt aanpassen en gebruiken voor uw marktonderzoek.
We zijn hierboven dieper ingegaan op gesloten vragen. Om het overzichtelijk te houden, beantwoorden we hieronder in het kort de meestgestelde vragen over dit onderwerp.
Een gesloten vraag is een vraag waarop iemand maar een beperkt aantal antwoorden kan geven. In een persoonlijk gesprek is dat vaak ‘ja’ of ‘nee’. In een enquête zijn dat vaak opties die de vraagsteller geeft.
Een goede gesloten vraag houdt rekening met de doelgroep. Wanneer het om een meerkeuzevraag gaat, weerspiegelen de mogelijke antwoorden de werkelijkheid. Voorkom dat u de respondent een bepaalde richting op duwt door uitsluitend opties te geven waar de respondent zich niet mee kan identificeren.
Tijdens een sollicitatiegesprek kunnen gesloten vragen bijzonder nuttig zijn. Een Hr-medewerker stelt ze bijvoorbeeld om te checken of hij of zij de kandidaat goed begrijpt. Ook kan een gesloten vraag helpen om het interview weer op gang te krijgen of om specifieke informatie te verzamelen. Voorbeelden:
Maar weinig mensen genieten er echt van om een vragenlijst in te vullen. Door open en gesloten vragen af te wisselen, voorkomt u dat de monotonie toeslaat en blijven respondenten alert. Een goede enquête bevat dus een mix van gesloten en open vragen.