Een enquête is een veelgebruikte methode om data en feedback van uw doelgroep te verzamelen. Op basis van de resultaten kunt u bedrijfsbeslissingen nemen. Maar dergelijk onderzoek kan helaas ook mislopen. Dit komt bijvoorbeeld door slechte enquêtevragen. Wat zijn foute enquêtevragen en hoe kunt u ze vermijden? Lees het in dit artikel.
De vragen die u stelt in een enquête zijn bepalend voor de kwaliteit van de data die u ontvangt van de respondenten. Goede enquêtevragen zorgen ervoor dat de antwoorden relevant en betrouwbaar zijn. Foute enquêtevragen kunnen daarentegen onbruikbare antwoorden en onbetrouwbare data opleveren. Dat kan vervolgens de onderzoeksresultaten vertekenen. Verder is niet alleen de manier waarop u vragen stelt, maar ook het type enquêtevraag bepalend voor de relevantie en bruikbaarheid van de antwoorden.
Hieronder volgen enkele voorbeelden van foute enquêtevragen, inclusief toelichting en suggesties om de vraag op een betere manier te stellen:
Een vraag met te weinig antwoordopties kan ertoe leiden dat de respondent noodgedwongen een bepaald antwoord geeft. Dit antwoord komt dan niet overeen met de werkelijke mening van de persoon.
Slechte vraag: Vindt u het eenvoudig om onze website te gebruiken? (Ja/nee)
Toelichting: het is mogelijk dat een respondent de website op bepaalde punten makkelijk te gebruiken vindt, maar op andere juist niet. Geef bij dit vraagtype daarom niet alleen ‘ja’ of ‘nee’ als antwoordopties, maar bied ook de mogelijkheid voor een genuanceerder antwoord.
Goede vraag: Vindt u het eenvoudig om onze website te gebruiken? (Ja/nee/andere mening + mogelijkheid om uitleg te geven)
Bij een beperkende vraag kunt u niets met het antwoord. Beperkende vragen zijn meestal ja/nee-vragen. Een respondent kan dan wel ‘ja’ of ‘nee’ aanduiden, maar eigenlijk is het te weinig informatie om er waardevolle feedback uit te halen.
Slechte vraag: Gebruikt u onze app dagelijks? (Ja/nee)
Toelichting: wanneer een respondent ‘nee’ antwoordt, is dat een beperkt antwoord, omdat u niet ontdekt hoe vaak de respondent de desbetreffende app gebruikt. Maak de vraag daarom concreter en bied meerdere antwoordopties.
Goede vraag: Hoeveel dagen per week gebruikt u onze app? (Elke dag/5-6 dagen/3-4 dagen/1-2 dagen/Ik gebruik de app meestal niet)
Gecombineerde vragen hebben meerdere onderwerpen of wijzen op verschillende kwesties in één vraag. Hierdoor is het niet duidelijk of de respondent antwoordt op beide deelvragen of op slechts één van de deelvragen.
Slechte vraag: Vindt u het eenvoudig om onze website en onze app te gebruiken?
Toelichting: zorg ervoor dat u maar één onderwerp per vraag behandelt. Als u naar meerdere zaken wijst in één vraag, weet u niet op welk specifiek onderdeel het antwoord betrekking heeft. Bovenstaande vraag zou dus beter gesplitst kunnen worden.
Goede vragen: Vindt u het eenvoudig om onze website te gebruiken? / Vindt u het eenvoudig om onze app te gebruiken?
Sturende vragen of suggestieve vragen zijn vragen die het antwoord van de respondent beïnvloeden. De vraagstelling is niet objectief geformuleerd, waardoor het antwoord kan afwijken van de werkelijke mening van de respondent.
Slechte vraag: Hoe goed vond u onze service?
Toelichting: door de vraag op deze manier te stellen, impliceert u al dat de service goed is. Formuleer vragen daarom altijd neutraal.
Goede vraag: Wat vond u van onze service?
Een vraag met een dubbele ontkenning is een vraag met ‘niet’ of ‘geen’, waarop u onder andere kunt antwoorden met ‘nee’, ‘niet’ of ‘geen’. Deze dubbele ontkenning kan de respondent verwarren en ervoor zorgen dat er onbedoeld een ander antwoord wordt gegeven.
Slechte vraag: De app is niet geschikt voor mensen die ouder zijn dan 70 jaar. (Helemaal niet mee eens/niet mee eens/neutraal/mee eens/helemaal mee eens)
Toelichting: een ontkenning (‘niet’ of ‘geen’) in zowel de vraag als in een of meerdere van de antwoordopties kan de respondent in verwarring brengen. Formuleer de vraag daarom eenvoudiger.
Goede vraag: Vindt u de app geschikt voor mensen die ouder zijn dan 70 jaar? (Ja/nee/andere mening + mogelijkheid om uitleg te geven)
Te lange vragen kunnen voor verwarring zorgen. Ook kan het gebeuren dat een respondent een lange vraag niet volledig leest of verkeerd begrijpt en hierdoor een antwoord geeft dat niet de werkelijke mening weerspiegelt.
Slechte vraag: Wat is voor u de reden om voor ons product te kiezen?
Toelichting: korte vragen zijn sneller te lezen en te begrijpen. Maak uw vraag dus niet onnodig lang.
Goede vraag: Waarom koopt u ons product?
Onduidelijke vragen zijn ingewikkeld geformuleerd of hebben vaktermen of moeilijke woorden die sommige respondenten niet begrijpen. In dat geval kan het gebeuren dat een respondent willekeurig een antwoord aanduidt, wat uiteindelijk zorgt voor een vertekend resultaat.
Slechte vraag: Wat vindt u van het responsive design van onze website?
Toelichting: veel respondenten zullen niet begrijpen wat u bedoelt met ‘responsive design’. Gebruik daarom geen vakterminologie of moeilijke woorden in uw vraag. Stel duidelijke vragen die respondenten meteen kunnen begrijpen.
Goede vraag: In hoeverre vindt u onze website gemakkelijk te bezoeken? (Schaal van 1 tot 10)
Wanneer u enquêtevragen opstelt voor een onderzoek, maakt u sneller fouten dan u denkt. Soms bent u als onderzoeker ook onbewust vooringenomen, wat leidt tot foute enquêtevragen en dus minder betrouwbare onderzoeksresultaten.
Om dit te vermijden, kan het een goed idee zijn om SurveyMonkey te gebruiken. Voor elke sector en type onderzoek heeft SurveyMonkey enquêtesjablonen en voorbeeldvragen die zijn opgesteld door deskundigen. Zo weet u zeker dat u goede enquêtevragen gebruikt die bruikbare resultaten opleveren. De sjablonen kunt u bovendien volledig aan uw wensen aanpassen.
U kunt zich ook laten assisteren door SurveyMonkey Genius, een AI-tool die u helpt bij het opstellen van goede enquêtes. U typt uw vraag in en vervolgens assisteert de tool u bij het kiezen van de geschiktste vraag en het antwoordtype.
Kort samengevat: enquêtevragen zijn bepalend voor de betrouwbaarheid en de relevantie van uw onderzoek. Slechte enquêtevragen kunnen onbruikbare antwoorden opleveren, waardoor het resultaat van uw onderzoek geen correcte weergave van de werkelijkheid is. Besteed daarom veel aandacht aan het opstellen van goede enquêtevragen. Hulp nodig? Kies hier een abonnement om aan de slag te gaan.
Hoe stel ik goede enquêtevragen op?
De volgende tips helpen u om goede enquêtevragen op te stellen:
Er is geen standaardregel over de lengte van een enquête. Een goede enquête kan dus zowel weinig als veel vragen bevatten. Dit hangt af van de hoeveelheid vragen u nodig hebt om uw onderzoek goed uit te kunnen voeren. Houd wel rekening met uw doelgroep. Soms is het noodzakelijk om de enquête kort te houden.
Een typisch voorbeeld van een slechte enquêtevraag is een sturende of suggestieve vraag. Dat is een vraag waarin een aanname verwerkt zit. De vraag ‘hoe goed vindt u onze service?’ impliceert al dat de service tot op zekere hoogte goed is. Dit kan ertoe leiden dat de antwoorden van de respondenten een vertekend beeld opleveren. Zorg er daarom voor dat u objectieve vragen stelt, zoals: ‘wat vindt u van onze service?’.
Soms stelt u onbewust een suggestieve of leidende vraag in uw enquête. Probeer daarom goed na te denken over de manier waarop u iets vraagt. Stelt u zich neutraal op? Zit er geen persoonlijke mening of veronderstelling verborgen in de vraag? Om er zeker van te zijn dat u geen suggestieve of sturende vraag stelt, kan het een goed idee zijn om samen te werken met een onafhankelijke, externe partij of gebruik te maken van een professionele tool.
Een gecombineerde vraag is een vraag met twee of meerdere onderwerpen in één vraagstelling. Hierdoor kunt u niet weten op welk onderwerp het antwoord betrekking heeft. U kunt een gecombineerde vraag eenvoudig vermijden door één onderwerp per vraag te behandelen.